Chủ Nhật, 22 tháng 5, 2011

Những nữ hoàng đen của rừng thẳm

Những nữ hoàng đen của rừng thẳm

SGTT.VN - Con số hơn 1.000 loài lan được các nhà thực vật phát hiện ở Việt Nam cho thấy sự đa dạng về hoa lan của nước ta đáng để mọi người quan tâm và bảo vệ. Chúng được ví như nữ hoàng của sắc đẹp vì sự đài các của những chùm hoa sặc sỡ và ngào ngạt hương thơm, sự lả lơi của thân cành như mời gọi. Nhan sắc của lan thì mỗi loài một vẻ, tuỳ vào sắc và hương, nhưng kỳ lạ nhất có lẽ là một số loài mang sắc đen tuyền hoặc tím đen có trong thiên nhiên hoang dã ở Việt Nam.

bài và ảnh Phùng Mỹ Trung

Lan đại bao hoa đen - Sunipia nigricans

Vào khoảng tháng 3 – 4 hàng năm, những bông hoa màu tím đen với mùi hương nồng nặc này lại khoe sắc ở vùng Phong Thổ – Lai Châu. Chúng có lá thuôn hẹp, dài 4 – 10cm, rộng 1cm, đỉnh nhọn, gốc thuôn có cuống 1cm, cụm hoa khá dài, màu tím đen kể cả cánh môi. Đây là loài lan mới được phát hiện tháng 12.2007 và rất hiếm trong thiên nhiên hoang dã Việt Nam.

Lan lọng bông mo - Bulbophyllum spadiciflorum

Hoa mọc thành cụm từ gốc củ giả, cuống chung mập, phình rộng, dài đến 50cm và tô điểm bằng nhiều bông hoa nhỏ, màu lục vàng có sọc tía, cánh đài bên rộng, cong, cánh môi hình lưỡi màu tím đen. Loài hoa lan nở vào tháng 5 này thường sống phụ sinh trên các thân cây ở độ cao gần 2.000 mét, nơi quanh năm sương mù bao phủ. Nếu không phải là người nghiên cứu về hoa lan, bạn khó có thể nhận biết được chúng trong tự nhiên.

Lan lọng chùm dài - Bulbophyllum lemniscatoides

Xứng đáng là một kiệt tác của tạo hoá, lan lọng trùm dài thoạt nhìn như chiếc khăn chùm đầu nhiều tua màu của các thiếu nữ Arập. Cụm hoa nhỏ xếp sát nhau, màu tím đen, có lông, thuôn dài, nở xoè ra ba góc. Cánh môi màu đỏ tía đen, uốn cong. Với mùi thơm ngào ngạt, chúng là món quà quý giá của thiên nhiên Việt Nam.

Lan hoàng thảo môi đen - Dendrobium hemimelanoglossum

Mặc dù chỉ có một phần cánh môi mang sắc đen, nhưng không phải lúc nào bạn cũng có cơ hội thưởng lãm loài lan đặc hữu này ở Việt Nam. Chúng sống phụ sinh trên cành cao tít của những thân cổ thụ thuộc vườn quốc gia Bi Đúp – Núi Bà, Lâm Đồng. Khi những chùm hoa khoe sắc buông thõng theo thân như chiếc mành mỏng manh đung đưa trong gió và cụm hoa xuất hiện cùng lúc với lá, cũng là lúc những cơn mưa giữa mùa và làn sương mù ngập tràn trên khắp các dãy núi thách thức những ai muốn chiêm ngưỡng chúng.

Lan lọng lệch - Bulbophyllum secundum

Không lộng lẫy khoe sắc như các loài hoa lan khác vì chùm hoa quá nhỏ để mắt thường có thể thưởng lãm, lan lọng lệch sống phụ sinh, thân rễ mềm. Củ giả dẹt, nhẵn, đỉnh mang một lá hình dải thuôn ở gốc thành cuống ngắn. Cụm hoa mảnh, dài, cao hơn lá. Hoa nhiều, nhỏ, xếp về một phía, màu hung đỏ – tím đen. Cánh hoa có lông. Cánh môi dạng lưỡi màu đen, có lông ở gờ và thời gian nở hoa của nó quá ngắn nên việc chiêm ngưỡng loài lan này là thước đo sự kiên nhẫn của bạn.

Lan nhung Đà Lạt - Trichotosia dalatensis

Lan sống phụ sinh, nhỏ, có rễ ở gốc và thân mọc thẳng, là loại đặc hữu hẹp chỉ phân bố ở Lâm Đồng. Lá mọc cách, hẹp dày, dài 1cm, phủ đầy lông xám, cụm hoa ở đỉnh và bên ngoài cánh hoa phủ đầy lông, màu đen đậm tối. Cánh môi có hai đốm sẫm màu và vạch nâu, mép nhăn. Vì là loại đặc hữu và hoa rất nhỏ nên ngay cả những nhà nghiên cứu hoa lan cũng khó chiêm ngưỡng được vẻ đẹp của loài hoa này.

Lan lọng đen - Bulbophyllum nigrescens

Loài lan này có cánh hoa rất nhỏ, chỉ có thể nhìn thấy cánh môi và lông trên hoa của nó qua ống kính macro. Chúng thường mọc ở độ cao từ 1.500m trở lên với những chiếc lá hình dải, tù ở đỉnh, thuôn ở gốc tạo thành cuống ngắn. Cụm hoa mảnh, nhỏ dài 30 – 40mm có phấn trắng xếp đều đặn phía đỉnh, mọc chúc xuống, màu đen sậm, cành đài gần giống nhau, có lông mảnh. Cánh tràng có lông nhiều hơn. Cánh môi dạng lưỡi, cong lên và có lông ở mép, đẹp như một kiệt tác của tự nhiên.

Thứ Bảy, 14 tháng 5, 2011

Những loài cá khổng lồ của sông Mékong

1.Cá Tra Dầu :



Với chiều dài lên tới 3,2 m và khối lượng lên tới 300 kg, cá tra dầu là một trong những loài cá nước ngọt lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, chúng đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng cao nhất trong số các loài cá của sông Mekong. Cá tra dầu sống ở hạ lưu sông Mekong thuộc địa phận Việt Nam, Lào, Campuchia, Thái Lan. Số lượng chúng giảm mạnh trong những năm gần đây bởi tình trạng đánh bắt quá mức, sự xuất hiện của các đập thủy điện và sự phá hủy môi trường sống.


2. Cá Đuối sông Mekong :



Là một trong những loài cá nước ngọt lớn nhất thế giới, cơ thể cá đuối sông Mekong có thể đạt tới chiều dài 5 m và nặng tới 30 kg. Tuy nhiên, hiện nay không ai biết còn bao nhiêu con cá đuối nước ngọt sống trong sông Mekong và liệu chúng có thể sống ở biển như các đuối nước mặn hay không. Giới khoa học chỉ biết chắc một điều: Số lượng cá đuối nước ngọt sông Mekong đang giảm rất nhanh trong vài thập kỷ qua do môi trường sống của chúng suy thoái.


3. Cá Chép Khổng lồ (Cá Hô) :



Cá chép khổng lồ sông Mekong là một trong những loài cá chép lớn nhất thế giới. Chiều dài thân và khối lượng tối đa của chúng có thể đạt 2,4 m và 250 kg.Chép Thái khổng lồ (còn gọi là chép Xiêm, chép đen) cũng là một loài cá chép có kích thước lớn của sông Mekong. Đa số chúng có chiều dài trên 1,5 m và khối lượng hơn 45 kg. Chiều dài và khối lượng của những con to nhất có thể lên tới 3 m và 300 kg. Thịt cá chép Thái rất ngon và đó là nguyên nhân khiến số lượng của chúng giảm mạnh bởi tình trạng đánh bắt quá mức. Tại Việt Nam, cá chép Thái được gọi là cá hô. Ngoài ra chúng còn được mệnh danh là "cá vua" của sông nước miền Tây.


4. Cá Vồ Cờ :



Cá vồ cờ (người Thái Lan gọi là cá Pla Thepa) có thể đạt tới khối lượng 200 kg, còn chiều dài thân cực đại của chúng là 3 m.